Bij de start van zijn voorzitterschap beloofde Joachim Coens om CD&V grondig te vernieuwen. In alle stilte werkte hij de voorbije maanden aan deze opdracht. Eén van de resultaten daarvan is een volledig herziene versie van de partijstatuten – de ‘Grondwet’ van de partij, zeg maar. Gisterenavond stelde hij de ontwerpversie voor aan de Algemene Vergadering van CD&V, die digitaal samen kwam. Voer voor een levendig debat en meteen de aftrap van een aantal overlegrondes binnen de partij, met zicht op de bespreking en goedkeuring van de tekst tijdens het statutaire ledencongres van 12 juni.
Met de nieuwe statuten wil CD&V haar partijwerking op vijf vlakken verbeteren. De nieuwe CD&V wil dynamisch, fris, authentiek, ambitieus en open zijn. Dat doen we door de volgende aanpassingen voor te stellen.
1. Een dynamische partij
Op vele vlakken is de organisatie van onze partij veel te log. Van de wirwar aan vzw’s en besluitcomités willen we naar een ééngemaakt “corporate governance”-model. Zo’n model is transparant en duidelijk, en maakt een scheiding tussen politieke besluitvorming en interne organisatie.
Om meer dynamisch te kunnen functioneren, hervormen we het kluwen aan politieke besluitvormingsorganen naar drie duidelijke niveaus:
- Het partijcongres (jaarlijks)
- De partijraad (maandelijks)
- Het partijbestuur (wekelijks)
De rol van de leden hierin zal veel belangrijker zijn. Ze vormen het partijcongres en ze mogen zelf kiezen wie in de partijraad komt te zitten (goed voor de helft van de samenstelling). Uit de partijraad komen de leden van het partijbestuur. Ook het lokale niveau zal veel beter vertegenwoordigd zijn: voortaan kunnen ook leden, lokale mandatarissen en lokale voorzitters doorstoten naar het nationale politieke besluitvormingsniveau.
Een plaats in het partijbestuur is bovendien niet langer een verworven recht, het aandeel van rechtstreeks verkozen mensen wordt belangrijker.
Ook de manier van vergaderen moet naar de 21ste eeuw. Vandaag is het volgens de statuten illegaal om een digitaal congres te organiseren. De nieuwe CD&V moet veel dynamischer kunnen samenkomen. Zowel digitaal moet meer mogelijk zijn als fysiek, waar we gaan werken met ‘oranje trefpunten’. Oranje trefpunten zijn plaatsen waar mensen kunnen samenkomen voor ontmoeting, ontdekking en ontplooiing, en waar nabijheid dus centraal staat. Resultaat: een slanke, flexibele partij dicht bij jou, waarin je het bos weer door de bomen ziet.
2. Een frisse partij
Ook op andere vlakken was de partij aan een stevige lenteschoonmaak toe. Met de nieuwe statuten maakt CD&V een einde aan archaïsche ideeën en termen uit het verleden. We maken ons los van de ballast die we nodeloos meesleuren, en die je terugvindt in zowel de verouderde structuren als de dirigistische regels en oubollige woordkeuze.
We willen verjongen door mensen al vanaf 15 jaar de kans te geven om lid te worden, de leeftijd waarop ze zich voorbereiden om te gaan stemmen.
De “geledingen” worden frisse doelgroepen die een spiegel zijn van de maatschappij.
De frisheid uit zich ook in het gezicht van de partij. De nationaal voorzitter mag nog slechts twee keer herverkozen worden.
3. Een authentieke partij
De bestaansreden van de partij staat te lezen in het mission statement, die een nieuw jasje krijgt. We houden vast aan onze waarden, want zij maken de kern uit van ons DNA. We doen een update van onze keuzes, maar veranderen niets aan onze identiteit. Wel vertalen we onze ideeën in nieuwe, duidelijkere verwoordingen.
Zo lees je tussen de lijnen nog steeds over personalisme, rentmeesterschap of subsidiariteit, maar gebruiken we nieuwe woorden om deze doelstellingen uit te leggen. Dat doen we om aan meer mensen duidelijk te maken waar CD&V voor staat. Zoals bijvoorbeeld actie voor de natuur en het klimaat, de zorg voor de meest kwetsbare of vergeten mensen, en voor onze toekomst: de jeugd en de schulden die zij niet mogen meedragen. En om zo aan het brede publiek te laten zien dat er een christendemocraat schuilt in ieder van hen.
4. Een ambitieuze partij
De grote kracht van onze partij zit in onze leden en het engagement van mensen, zowel spontaan als georganiseerd. Niet voor niets wordt de eerste regel van onze statuten voortaan: “we geloven in wat mensen kunnen”. Die positieve ambitie en dat vertrouwen in de creativiteit van mensen willen we ook weerspiegelen in de werking van onze partij.
CD&V wil groeien, in leden en kiezers maar ook in de uitwerking van haar ideeën. Daar heb je goede, gepassioneerde mensen voor nodig. Daarom voegen we de nieuwe pijler talent toe aan onze nieuwe structuur. Zo willen we parlementsleden coachen en evalueren, en nieuw talent aantrekken, zowel voor als achter de schermen.
Ten slotte zijn we ook ambitieus in onze doelstellingen voor de samenleving. We zetten voluit onze schouders onder een aantal moeilijke maar belangrijke opdrachten.
5. Een open partij
CD&V kiest voluit de kant van de openheid. CD&V staat open voor elke persoon. De oude voorwaarden om lid te mogen zijn, en die voor sommige mensen kwetsend of zelfs discriminerend konden zijn, vallen weg. Het is niet langer aan de partij om zich te mengen in persoonlijke levenskeuzes van haar leden. Het engagement tegenover onze waarden is voor ons het enige wat telt. CD&V wordt ook meer open in haar werking. Mensen hoeven geen lid meer te zijn om een stem te hebben, we voeren een systeem in van geregistreerde kiezers. Zij mogen mee beslissen over partijstandpunten, kunnen zelf ideeën op de agenda zetten en kunnen ook meedoen aan onze polls. We zijn een partij die altijd rekening zal houden met het middenveld, want het is daar waar burgerschap en engagement samen komen. Toch behoren we niemand toe en zijn we aan niemand verantwoording verschuldigd, behalve aan onze leden en aan onze idealen.
Deze nieuwe versie van onze statuten kwam tot stand na lang en veelvuldig overleg en discussie tussen de verschillende niveaus van de partij. Er werd hard aan gewerkt, dus we zijn trots dat de leden van de Algemene Vergadering onze tekst hebben goedgekeurd. Het moet uiteindelijk de basis worden van de dynamische, frisse, authentieke, ambitieuze en open partij die de nieuwe CD&V wil zijn. En voor het congres dat onze nieuwe partijwerking zal verzilveren.