Een op vier facturen van Federale overheidsdiensten niet tijdig betaald

In 2013 werden bijna 74% van de facturen die de Federale overheidsdiensten ontvangen tijdig betaald. Dit blijkt uit een parlementaire vraag van CD&V-Kamerlid Griet Smaers aan de minister van Begroting. Toch is er sprake van een zekere verbetering in vergelijking met 2012, toen 65,5% van de facturen tijdig betaald werden.
‘Een correcte betalingstermijn is van essentieel belang voor onze ondernemingen, en in het bijzonder voor KMO’s’, zegt Griet Smaers. ‘Het is belangrijk dat zij in de overheid een betrouwbare partner kunnen vinden, die haar facturen op tijd betaalt’.
In 2013 werd de Europese richtlijn betreffende de bestrijding van de betalingsachterstand bij handelstransacties omgezet naar Belgische wetgeving. Deze wet voorziet een wettelijke betalingstermijn van 30 dagen voor overeenkomsten tussen bedrijven en de overheid, die onder strikte voorwaarden verlengd kan worden. De contractueel overeengekomen betalingstermijn mag echter nooit meer dan 60 kalenderdagen bedragen, met uitzondering van de overheidsdiensten die gezondheidszorgen verstrekken. Hier bedraagt de wettelijke betalingstermijn 60 kalenderdagen.
Smaers vroeg dan ook de cijfers op voor de periode 2009-2013, zodat ze een vergelijking kon maken tussen de oude (2009-2012) en nieuwe (2013) wetgeving. De resultaten tonen aan dat er sprake is van een aanzienlijke verbetering. De sterkste stijgers, dat zijn zij die meer facturen hebben betaald onder de nieuwe wetgeving, zijn de FOD Justitie (van 52% naar 62,3% betaalde facturen), de Federale Politie (van 58,9% naar 75,8%) en de FOD Mobiliteit (van 57,4% naar 75,8%). Opvallend is vooral dat de grootste administratie, de FOD Financiën, het slechter doet: zij betaalde in 2013 nog 64,8% van haar facturen tijdig, in vergelijking met 66,9% in 2012.
De gemiddelde betalingstermijn van de federale overheidsdiensten aan haar leveranciers bedraagt 55 dagen. Enkel de FOD Justitie (62 dagen), Binnenlandse Zaken (61 dagen) en Financiën (62 dagen) zitten boven de contractueel overeengekomen betalingstermijn van 60 dagen. Volgens de minister worden deze termijnen echter sterk beïnvloed door een aantal lang openstaande facturen als gevolg van juridische conflicten. Indien 5% van de langst uitstaande facturen geëlimineerd worden, bedraagt de gemiddelde betalingstermijn nog 44 dagen. Deze termijn daalt bijgevolg ook voor Justitie (47 dagen), Binnenlandse Zaken (52 dagen) en Financiën (45 dagen).
Daarnaast vroeg Smaers ook in hoeveel gevallen de uiterlijke betalingstermijn overschreden werd, en dit in verhouding ten opzichte van het aantal facturen. Waar er in 2012 maar liefst 113.807 facturen van de federale overheidsdiensten niet betaald werden (34,5%), was dit in 2013 gedaald naar 88.396 facturen (26,1%). Deze daling is voornamelijk te verklaren door de betere prestaties van de FOD Justitie (van 45.492 onbetaalde facturen in 2012 naar 35.467 in 2013) en de Federale Politie (17.365 onbetaalde facturen in 2012 versus 10.959 in 2013).
‘Deze verbeteringen kunnen we toeschrijven aan de stapsgewijze informatisering van de boekhouding’, legt Smaers uit. ‘Maar we zijn er nog niet. Het is daarom ook positief dat de regering aanvullende inspanningen levert om de gemiddelde betalingstermijnen verder te verkorten. Zo zal er vanaf dit jaar een periodieke meting uitgestuurd worden van de doorlooptijden, om zo de verschillende departementen erop attent te maken dat de facturen tijdig betaald moeten worden’.
Daarnaast worden ook andere maatregelen genomen, zoals de opvolging van kredietnota’s, een proactieve benadering van firma’s, een dagelijkse opvolging van de openstaande facturen, een nieuwe omzendbrief en de invoering van e-invoicing, een systeem dat de facturen op elektronische wijze ontvangt en verzendt.