Een gewestelijk parkeerbeleid voor een betere mobiliteit in Brussel

Op voorstel van Brigitte Grouwels (CD&V), Brussels minister van Vervoer, heeft de Brusselse regering vandaag een definitief akkoord bereikt over de tweede lezing van het allereerste gewestelijke parkeerbeleidsplan. Maandagavond was hierover al een principeakkoord bereikt tussen de Brusselse ministers.  Het plan harmoniseert en vereenvoudigt de parkeerregels in het hele gewest. Het zorgt zo voor een faire en gelijke behandeling van alle parkeerders in het Gewest. “Dit gewestelijk parkeerbeleidsplan moet bijdragen aan een betere mobiliteit in het hele Gewest”, aldus Brigitte Grouwels. Het parkeerbeleidsplan treedt in werking vanaf 1 januari 2014, en is 5 jaar geldig.
In vergelijking met de eerste lezing werd het parkeerbeleidsplan slechts licht gewijzigd. De belangrijkste wijzigingen zijn :
Verdere uitwerking van de mogelijkheid om een zogenaamde evenementenzone met aangepaste parkeerregels te voorzien. Deze zone moet bewoners de garantie blijven geven dat ze in hun buurt kunnen parkeren, ook als in de nabijheid een (groot) evenement plaatsvindt. In een dergelijke zone geldt geen maximale parkeerduur. Wel liggen de parkeertarieven er hoger dan in een rode zone.  Bewonerskaarten en andere standaard vrijstellingskaarten zijn ook geldig in een evenementenzone.
Volgende tariefstructuur is van toepassing in een evenementenzone:
Ø  Eerste kwartier gratis
Ø  2,5 euro voor het eerste halfuur
Ø  5 euro voor een uur
Ø  10 euro voor 2 uur
Ø  15 euro voor 3 uur
Ø  20 euro voor 4 uur
Uitwerking van een ‘tussenzone’, de grijze parkeerzone. Naast de rode, oranje, blauwe en groene zone wordt een grijze parkeerzone bevestigd. Deze grijze zone vormt een overgangszone tussen de rode of de oranje zone enerzijds en de groene zone anderzijds. Deze grijze zone moet voorkomen dat automobilisten net buiten de rode of oranje zone al te lang parkeren. Er kan dan ook maximaal 4,5 uur geparkeerd worden tegen een tarief van 9,5 euro. Daarmee ligt het tarief in een grijze zone wat hoger dan in een groene zone, wat deze zone geschikt maakt voor meer centrale wijken.
Volgende tariefstructuur is van toepassing in een grijze zone :
Ø  Eerste kwartier gratis
Ø  0,5 euro voor het eerste halfuur
Ø  1 euro voor 1 uur
Ø  3 euro voor 2 uur
Ø  5 euro voor 3 uur
Ø  8 euro voor 4 uur
Ø  9,5 euro voor 4,5 uur
 
Soepeler parkeerregels voor personeel van onderwijsstellingen en publieke of inkomensgerelateerde kinderdagverblijven. Deze beroepsgroepen kunnen een parkeerkaart aanschaffen voor 75 euro per jaar (in plaats van 130 euro, zoals oorspronkelijk voorzien). Voor hen geldt ook geen beperking wat betreft het aantal kaarten per instelling. Met deze maatregel wil de Brusselse regering de scholen en de kinderdagverblijven een extra duwtje in de rug geven.
Een voorrang voor niet-dringende zorgvertrekkers (dierenartsen, thuishulp, kinesitherapeuten, thuisverpleging, enzovoort). Zij kunnen voor 75 euro een parkeerkaart aanschaffen die een jaar lang voor het hele Gewest geldig is. Deze kaart is geldig in alle gereglementeerde zones, behalve in de rode en de oranje zone. Voorwaarde is wel dat deze organisaties erkend zijn door de Cocof, VGC of GGC. Met deze parkeerkaart draagt de regering bij tot het comfort van een aantal beroepscategorieën die hun auto nodig hebben. Deze kaart bestaat naast de bestaande parkeerkaart voor dringende medische hulpverlening.
Betere uitwerking van een bezoekerskaart. Gemeentebesturen krijgen de mogelijkheid om een bezoekerskaart in te voeren voor mensen die op (familie)bezoek komen. Een gelijkaardige kaart bestaat al in bepaalde Brusselse gemeenten. Het tarief bedraagt 3 euro per dag.
 
“In de aanloop naar de goedkeuring van dit parkeerbeleidsplan kon iedere burger en ieder gemeentebestuur zijn mening kwijt over dit ontwerp van gewestelijk parkeerbeleidsplan”, verduidelijkt minister Grouwels. “Inhoudelijk gingen deze opmerkingen in veel verschillende richtingen. Maar de bovenstaande opmerkingen kwamen geregeld terug. Vandaar dat we deze verbeteringen hebben aangebracht in het definitief parkeerbeleidsplan.”
Omkaderende maatregelen
De auto moet zijn juiste plaats in het Gewest krijgen, zowel voor bewoners als voor professioneel gebruik. Maar het aantal parkeerplaatsen op de openbare weg heeft zijn piek bereikt. Recente cijfers leren dat het Gewest 293.000 parkeerplaatsen langs de openbare weg telt en ongeveer 500.000 plaatsen erbuiten.
Om de stad leefbaar te houden, verkiest het Gewest voldoende ruimte te geven aan voetgangers, fietsers en het openbaar vervoer.  Concreet betekent dit dat de 293.000 parkeerplaatsen op de openbare weg best wat verminderen. Deze plaatsen worden buiten de openbare weg gecompenseerd.
In de marge van de goedkeuring van het gewestelijke parkeerbeleidsplan nam de Brusselse regering daarom al de nodige maatregelen om bijkomende parkeergelegenheid buiten de openbare weg te voorzien:  
De regels worden versoepeld voor de aanleg van bewonersparkings bij nieuwbouw.
Overtollige bedrijfsparkeerplaatsen zullen worden geactiveerd ten gunste van bewoners.
Voorafgaand aan de goedkeuring van de eerste gemeentelijke parkeeractieplannen komt er een gedetailleerde telling van de parkeerplaatsen op de weg en hun statuut in 2013, alsmede van het aantal parkeerplaatsen buiten de openbare weg. Deze telling zal begin 2014 klaar zijn. Het dient om de gemeentebesturen bij te staan bij de opmaak van hun gemeentelijke actieplannen.
Er is begin maart 2013 al een afzonderlijke nota goedgekeurd door de Brusselse regering met betrekking tot de verdere ontwikkeling en het beheer van overstapparkings.
Het plan legt niet enkel een kader vast voor de individuele auto, maar wil ook andere vervoersmodi een plaats geven. Er wordt daarom ook rekening gehouden met de specifieke parkeernoden van fietsers, elektrische voertuigen, motorrijders, taxi’s, vrachtwagens, bestelwagens en autocars: 
Voor fietsers komen er in het hele Gewest fietsenstallingen in de vorm van een omgekeerde U. Openbare parkings moeten dan weer één fietsparkeerplaats per tien autoplaatsen tellen. Dit moet het gebruik van de fiets vergemakkelijken. 
Laadinstallaties voor elektrische voertuigen worden bij voorkeur buiten de openbare weg gerealiseerd. Concreet dient elke openbare parking over een laadinstallatie voor elektrische voertuigen te beschikken.
Timing
Het Gewestelijk Parkeerbeleidsplan vormt een dwingend kaderplan dat de 19 Brusselse gemeenten moeten vertalen naar hun specifieke situatie op het terrein.
Vanaf 1 januari van volgend jaar krijgt elke gemeente immers 1 jaar de tijd om haar eigen parkeerbeleid aan te passen aan het Gewestelijk Parkeerbeleidsplan en een eigen Gemeentelijk Parkeeractieplan op te stellen en goed te keuren. De gemeenteraad kan dit gemeentelijk plan maar goedkeuren na een openbaar onderzoek waarin de bewoners naar hun mening wordt gevraagd.
De gemeenten zijn op het vlak van parkeren dus het eerste aanspreekpunt, zowel voor de Brusselaar, de pendelaar als de handelaar. Meer concreet zullen de gemeenten op hun grondgebied de verschillende gereglementeerde zones vastleggen. De gemeenten zullen ook de parkeerkaarten uitreiken. Maar het Gewestelijk Parkeerbeleidsplan legt de regels vast volgens dewelke de gemeenten dit zullen doen. Deze aanpak laat toe om lokale parkeerbehoeften in te passen in een geharmoniseerde aanpak. Eenheid in verscheidenheid dus.
Nieuwe regels
Er komen 5 gereglementeerde zones, elk met een eigen bestemming:
Rode zone: drukke handels- en dienstenwijken met een grote vraag naar plaatsen voor kortstondig parkeren.
Grijze zone: overgangszone tussen de rode of oranje zone enerzijds en de groene zone anderzijds.  
Oranje zone: handelswijken, maar dan in kleinere, secundaire centra waarvan de aantrekkelijkheidsfactor eerder plaatselijk is.
Groene zone: deze reglementering wordt toegepast in alle andere wijken waar de parkeervraag moet worden gereguleerd.
Blauwe zone: het principe is vergelijkbaar met de regels in een groene zone. De blauwe zone wordt toegepast in wijken zonder specifieke parkeerdruk, maar waar rotatie van belang is.
 

Zone


Parkeerduur


Tarief eerste uur


Gebruik vrijstellingskaart ?


Rood


Maximaal 2 uur


2 euro


Neen


Oranje


Maximaal 2 uur


1 euro


Neen


Grijs


Maximaal 4,5 uur


1 euro


Ja


Groen


Geen maximum parkeerduur


1 euro


Ja


Blauw


Maximaal 2 uur


Gratis binnen de toegelaten parkeerduur van de parkeerschijf


Ja

Voor de zones zijn de tarieven identiek in het ganse Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Deze tarieven zijn relatief laag als we ze vergelijken met die van gelijkaardige steden. Het parkeergeld komt iedereen ten goede. De gemeenten herinvesteren hun parkeeropbrengsten in een betere leefomgeving. Het Gewest van zijn kant zal de inkomsten van het Gewestelijk Parkeeragentschap herinvesteren in het gewestelijk parkeerbeleid.
Voorts komen er 6 soorten standaard vrijstellingskaarten, met dezelfde uitreikingsmodaliteiten voor alle gemeenten: bewonerskaarten, parkeerkaarten voor dringende medische hulpverlening, parkeerkaarten voor niet-dringende zorgverstrekkers , parkeerkaarten voor autodelen, kaarten voor andersvaliden en de tijdelijke bewonerskaart.
Daarnaast kunnen de gemeenten facultatieve vrijstellingskaarten toekennen aan bedrijven, scholen, inkomensgelateerde kinderdagverblijven. Ook hebben gemeentebesturen de mogelijkheid om een bezoekerskaart te verstrekken. Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voorziet voor al deze categorieën van vrijstellingskaarten telkens eenvormige criteria en tarieven.
Tot slot voorziet het Gewest in een interventiekaart geldig in het ganse Gewest voor bedrijven (bijvoorbeeld: loodgieter of elektricien). Invoering van deze kaart wordt voor alle gemeenten verplicht, en de aflevering en beheer gebeurt via het Parkeeragentschap. Deze kaart is maximaal 3 uur geldig. De kostprijs ervan bedraagt 90 euro per maand.
Minister Brigitte Grouwels: "Dankzij het Gewestelijk Parkeerbeleidsplan beschikken we voortaan over een instrument om de enorme parkeer- en mobiliteitsproblemen op een grootstedelijke manier aan te pakken. Ik ben er absoluut van overtuigd dat een betere mobiliteit de levenskwaliteit voor de Brusselaar verhoogt, de bereikbaarheid van de stad voor de pendelaar verbetert en winkelen in Brussel aantrekkelijker maakt.”