Een diploma blijft de beste garantie op een vliegende start op de arbeidsmarkt, maar ook werkervaring via een stage of in leertijd vergroot de kansen op de arbeidsmarkt. Wie een diploma in zorg, onderwijs of STEM haalt, kan bijna onmiddellijk aan de slag. Dat zijn de belangrijkste conclusies uit het 33e schoolverlatersrapport van VDAB dat Vlaams minister van Werk en Economie Hilde Crevits vandaag heeft voorgesteld. Het rapport is het resultaat van een onderzoek bij 70.606 jongeren die in 2018 de schoolbanken verlieten.

Elk jaar slaan zo’n 70.000 jongeren de schoolpoort achter zich dicht om aan een professionele loopbaan te beginnen. Om de doorstroom van deze jongeren naar de arbeidsmarkt te monitoren stelt VDAB jaarlijks een schoolverlatersrapport op dat per onderwijsvorm en -niveau aangeeft hoe vlot de doorstroom naar de arbeidsmarkt verloopt. De editie 2020, intussen al de 33e, onderzocht de situatie van 70.606 jongeren die in 2018 de schoolbanken verlieten.

Uit het rapport blijkt dat 8,9% nog als werkzoekende ingeschreven stond bij VDAB op 30 juni 2019. Dit is hetzelfde percentage als het jaar voordien. Daarmee komt een einde aan een vijf jaar durende gestage daling van 13,0% in 2013 tot 8,9% vandaag. Deze evolutie ligt in lijn met de conjunctuur die in het tweede kwartaal van 2019 vertraagde.

Het rapport volgend jaar zal de situatie op de arbeidsmarkt vandaag duidelijk in kaart brengen. We zien nu al in de maandelijkse werkzoekendencijfers dat het vooral jongeren zijn door de coronacrisis getroffen worden. Het gaat om midden- en hooggeschoolden. Vorige crisissen hebben wel aangetoond dat zij ook heel snel opnieuw aan de slag zijn gegaan eenmaal de economie aantrekt.

Het belang van een diploma

Het rapport toont aan dat jongeren met een diploma hoger onderwijs sneller aansluiting vinden op de arbeidsmarkt. Na één jaar is slechts 3% van de 35.600 jongeren met een diploma hoger onderwijs werkzoekend. Maar de belangrijkste conclusie is dat het behalen van een diploma nog steeds de beste garantie biedt op een sterke start op de arbeidsmarkt. Van de 6.300 jongeren die zonder kwalificatie op de arbeidsmarkt komen, was 30% na één jaar werkzoekend.

Werkervaring werkt!

Niet alleen een diploma, ook het kunnen aantonen van degelijke werkervaring is waardevol op de arbeidsmarkt. Dat blijkt uit het relatief lage werkzoekendenpercentage bij schoolverlaters uit de Leertijd (11,6%), waar vier dagen beroepsgerichte praktijkopleiding worden gecombineerd met één dag theoretische opleiding. Bij de schoolverlaters uit het deeltijds beroepssecundair onderwijs (DBSO), waar traditioneel meer kwetsbare jongeren ingeschreven zijn en de werkervaring minder is, ligt het werkzoekendenaandeel tweemaal zo hoog (22,4%). Het is ook uitkijken naar de eerste representatieve resultaten van het nieuwe duaal leren in het volgende rapport.

Meisjes aan de top

Er is ook een opvallend verschil tussen mannelijke en vrouwelijke schoolverlaters. Van de bijna 35.000 meisjes die de school verlieten in 2018, was 7% na een jaar werkzoekend. Bij de jongens is dat 11% op 36.000. Meisjes zijn vaker hoger geschoold en stromen daardoor vlotter door naar de arbeidsmarkt. Bij de keuze voor een bepaalde richting, maken jongeren eerder gender-klassieke keuzes. Zo kiezen meer jongens voor een STEM-richting, en is het aandeel meisjes veel groter in zorg-opleidingen.

Applaus voor de zorg

In de voorbije drie maanden hebben onze zorgverleners het maatschappelijk belang van hun beroep meer dan ooit bewezen. De vraag naar extra verpleegkundigen en zorgkundigen blijft echter groot. Dat blijkt ook uit de cijfers in het rapport. Na één jaar is slechts 4% van de jongeren die afstudeerden in een zorg-opleiding werkzoekend. Doordat er in de komende jaren heel wat werknemers in de zorg op pensioen zullen gaan, en doordat er meer ouderen zullen zijn om voor te zorgen, zal de vraag in deze sector blijven toenemen. Wie kiest voor een studierichting in de zorg, is daarom zo goed als zeker van een job. 

Verander de wereld, begin in de klas

Ook leerkrachten hebben de laatste maanden alles uit de kast moeten halen om hun job te kunnen doen. via afstandsleren, pre-teaching en nu opnieuw in de klas. De voorbije jaren daalde het aantal studenten die een lerarenopleiding volgen. Maar dit schoolverlatersrapport toont wel aan dat wie voor het lerarenberoep kiest, snel een job vindt. Na een jaar op de arbeidsmarkt is slechts 3,3% werkzoekend. De komende maanden en jaren zal het van belang zijn om zoveel mogelijk jongeren naar het onderwijs toe te leiden, zeker in crisistijden is een job als leerkracht een houvast, het geeft je zekerheid.

Een STEM-diploma biedt toekomst op de arbeidsmarkt

Van de jongeren die afstudeerden met een diploma uit een STEM-richting is slechts 6% na 1 jaar op zoek naar werk. STEM staat voor science, technology, engineering & mathematics en omvat een waaier aan technologische, technische, exact-wetenschappelijke en wiskundige opleidingen. Deze schoolverlaters stromen vlot door naar de arbeidsmarkt, zeker de hoger opgeleiden. Vooral industriële en burgerlijke ingenieurs vinden vlot werk. Ook schoolverlaters die een 7-jarige STEM-opleiding volgden binnen het studiegebied ‘Mechanica - Elektriciteit‘ of ‘Land- en tuinbouw’ vinden doorgaans snel een job.

West-Vlamingen en Vlaams-Brabanders vinden vlot de weg naar de arbeidsmarkt

De provincie Antwerpen heeft het hoogste aantal schoolverlaters en het hoogste werkzoekendenpercentage. Er zijn 20.322 schoolverlaters in Antwerpen en 10,1% daarvan is een jaar later werkzoekend. Aan het andere uiterste vinden we West-Vlaanderen, daar zijn er 12.672 schoolverlaters waarvan na één jaar nog 7,5% werkzoekend is.

Hilde Crevits: “Dit 33ste schoolverlatersrapport toont duidelijk het grote belang aan van een diploma en vorming, maar ook de meerwaarde van werkervaring. Wie een diploma haalt in de zorg, het onderwijs of STEM heeft succes op de arbeidsmarkt. Dat zal na de coronacrisis niet anders zijn en moet een signaal zijn voor werknemers en werkgevers om samen aan de slag te gaan om leerwerkplekken aan te bieden aan jongeren, nog tijdens het schooltraject maar ook daarna als jongeren nog werkzoekend zijn. Het mantra van het postcorona-tijdperk moet voor mij dan ook opleiden, opleiden, opleiden zijn. Want de schoolpoort achter je dichtslaan betekent vandaag lang niet meer dat je scholing erop zit. Daarnaast is het spannend uitkijken naar de eerste resultaten van het nieuwe stelsel duaal leren.”

Lees de reacties ()