Koen Geens heeft de voorbije twee jaar Justitie een nieuwe toekomst gegeven. Al bij de aanvang van de legislatuur kondigde hij aan werk te zullen maken van de vernieuwing van de basiswetgeving, zoals opgenomen is in het regeerakkoord. Maar hij beloofde ook dat deze vernieuwing de voorloper was van een meer diepgaande hervorming van onze basiswetgeving. Nu maakt hij schoon schip met Napoleon en springt naar een moderne, efficiënte en rechtvaardige justitie.
Wat houdt deze hervorming in?
Koen Geens: “Er komt een gloednieuw wetboek voor elke stap in de strafrechtsketen: het strafwetboek, het wetboek strafvordering en het wetboek strafuitvoering.”
De rechter zal bij de straftoekenning kunnen kiezen uit verschillende alternatieve sancties in plaats van slechts de klassieke gevangenisstraf. Seksuele misdrijven worden voortaan zwaarder gestraft. Inzake vervolging en opsporing worden de rechten van dader en slachtoffer beter gegarandeerd in alle stadia van het onderzoek.
Om het recht aan te passen aan de huidige samenleving worden binnen het burgerlijk recht heel wat moderniseringen aangebracht. Zo zal het erfrecht meer vrijheid geven om een erfenisregeling op maat uit te stippelen. Het erfenisrecht wordt hiermee aangepast aan de nieuwe gezinnen, de gezinnen van vandaag.
Ook het vennootschapsrecht ondergaat een belangrijke evolutie. Starten als onderneming wordt eenvoudiger met vier aanpasbare vennootschapsvormen. Hierdoor wordt meer maatwerk mogelijk dan met de meer dan veertien oude vennootschapsvormen. En bij de opstart van een kleine vennootschap hoef je geen startkapitaal meer neer te tellen. Ondernemers die failliet gaan, worden niet langer bestempeld als het zwarte schaap. Ondernemend talent verdient een tweede kans.
Waarom komt de hervorming van de basiswetgeving er?
De basiswetboeken dateren nog uit de tijd van Napoleon en zijn dus op veel vlakken achterhaald. Op diefstal bijvoorbeeld staat een nog veel zwaardere straf dan op verkrachting.
Bovendien is het belangrijk dat burgers, studenten en juristen gemakkelijk hun weg vinden in het recht. De wetboeken moeten helder en leesbaar zijn. De basiswetgeving beheerst immers het persoonlijke en professionele van de burger, in zijn verhouding met de anderen, en in zijn relatie met de overheid. Bovendien zorgen heldere en leesbare wetboeken voor meer rechtvaardig recht. Koen Geens: “Gewone burgers moeten de wet kunnen kennen door ze te kunnen lezen, daarom herschrijven we de wetboeken."
