In het Klimaatplan dat de Vlaamse regering vorige maand voorstelde is amper sprake van hernieuwbare energie. “Nochtans een belangrijke Europese klimaatdoelstelling en dé sleutel naar meer goedkope energie,” zegt Vlaams parlementslid Robrecht Bothuyne (CD&V). Het parlementslid komt daarom met een actieplan. “De maatregelen uit ons actieplan voor hernieuwbare energie zijn ambitieus en moeten hernieuwbare energie haalbaar en betaalbaar maken voor élke Vlaming. Zo moet het leggen van zonnepanelen voor iedereen mogelijk gemaakt worden,” aldus Bothuyne.
Vlaams parlementslid voor CD&V Robrecht Bothuyne komt met een actieplan uit dat volop inzet op hernieuwbare energie. “Onze samenleving moet tijdig de omslag maken naar klimaatneutraliteit. Om onze energievoorziening te verduurzamen zullen we prioritair moeten inzetten op energie-efficiëntie, het maximaliseren van de elektrificatie, het beter benutten van het potentieel aan restwarmte en het stimuleren van productie en gebruik van hernieuwbare elektriciteit. Zo kan Vlaanderen bovendien substantieel bijdragen aan de bevoorradingszekerheid en tegelijk de afhankelijkheid van energie-import uit het buitenland verminderen,” legt Bothuyne uit. “We willen massaal inzetten op elektrificatie van ons transport en de verwarming van onze gebouwen. Dat zorgt voor energiebesparing, is goed voor het klimaat én maakt ons onafhankelijker van energie-import uit landen met dubieuze reputatie. Maar dan moeten we zorgen dat we ook massaal zelf hernieuwbare energie gaan produceren.”
Ambitie stevig naar omhoog
Volgens Bothuyne kan zowel in zonne- als in windenergie de Vlaamse ambitie stevig naar boven. “De huidige Vlaamse ambitie van 6,7 GW (gigawatt) zonnepanelen in 2030 - ofwel jaarlijks minstens 300 MW (milliwatt) extra zonnepanelen - moet voor ons, op basis van het kostenefficiënt potentieel dat Energyville naar voor schuift, naar boven herzien worden. Het doel moet zijn om het groeiritme binnen de 5 jaar te verdubbelen tot 600 MW per jaar,” aldus Bothuyne. Voor wind op land betekent de huidige Vlaamse ambitie om in 2030 tot een geïnstalleerde capaciteit van 2,5 GW te komen een jaarlijkse toename met meer dan 100 MW. En dit terwijl eerder al meerdere jaren meer dan 200 MW werd geïnstalleerd. Dit jaar al werd in oktober al de doelstelling gehaald. Deze ambitie kan, mits een slim beleid, omhoog naar 150 MW per jaar, tot 2,9 GW in 2030.
Elektrische voertuigen
De Vlaamse Regering moet de ambitie hebben om in 2030 1.300.000 elektrische voertuigen en 550.000 warmtepompen volledig van lokaal geproduceerde groene zonnestroom te voorzien. “Zo hebben de ambitieuze Vlaamse plannen rond elektrificatie geen negatieve impact top de bevoorradingszekerheid, integendeel. Vlaanderen kan zo zelf bijdragen aan stroomzekerheid,” aldus Bothuyne. Dat is zeker niet onrealistisch: elektrische wagens zullen vanaf 2026 goedkoper zijn dan fossiele brandstofwagens, een warmtepomp is drie tot vier keer efficiënter dan een gasketel, en de terugverdientijd van zonnepanelen ligt ondertussen ruim rond de 7 jaar. “Warmtepompen zijn tot vier keer efficiënter dan een gasketel. Via een groene taxshift willen we de operationele kost van een warmtepomp zo spoedig mogelijk structureel onder deze van een aardgasketel te brengen,” legt Bothuyne uit.
Geen BTW op zonnepanelen
Om bovenstaande ambitie waar te maken moeten er tegen 2030 op bijna 2.000.000 daken in Vlaanderen zonnepaneelinstallaties liggen. “We maken dit mogelijk door het voor iedereen haalbaar en betaalbaar te maken om zonnepanelen om zijn dak te installeren. De huidige investeringspremie voor zonnepanelen moet structureel verlengd worden tot 2024. We bepleiten een nultarief voor btw op zonnepanelen. Voor de laagste inkomenscategorieën, zowel eigenaars als huurders, werken we een aanbod van ‘zonnepanelen as a service’ uit, waarbij de zonnepaneelinstallaties door derde partijen worden geprefinancierd en geïnstalleerd. Voor iedereen die recht heeft op het sociaal tarief voorziet in ons voorstel de Vlaamse overheid via het Vlaams Energiebedrijf in een model dat de aankoop, plaatsing en het eventuele onderhoud van de zonnepaneelinstallatie regelt. Eens de installatie is terugverdiend door de overheid, worden de panelen eigendom van de eigenaar van de woning en kan hij (of de eventuele huurders) voor de rest van de levensduur profiteren van gratis zonnestroom. Het is evident dat er tegen 2030 op elk geschikt overheidsgebouw zonnepanelen liggen,” aldus Bothuyne. Er is nog een onontgonnen potentieel voor bijkomend 65 GW aan zonnepanelen op Vlaamse daken. “Elk Vlaams gezin moet zonnepanelen kunnen leggen.”
Burgerinitiatieven
De overheid kan de energie- en klimaatuitdaging niet alleen tot een goed einde brengen. “We kijken daarom ook naar geëngageerde burgers en bedrijven om mee te werken aan de energietransitie. We stimuleren initiatieven die burgers en bedrijven samenbrengen om op een laagdrempelige manier hernieuwbare energie uit te wisselen, het zogenoemde ‘energiedelen’,” legt het parlementslid uit. Zo kunnen burgers met een beperkte dakoppervlakte of een ongeschikt dak bijvoorbeeld investeren in zonnepanelen op het dak van een bedrijf en de geproduceerde elektriciteit vervolgens zelf gebruiken of verkopen.
Netbeheerders moeten mee
“De verregaande elektrificatie die we bepleiten biedt een gigantische meerwaarde op vlak van energie-efficiëntie, broeikasgasreductie en flexibiliteit, maar gaat ook gepaard met uitdagingen voor onze elektriciteitsnetten. Fluvius en Elia wachten een enorme taak om onze netten ‘future-proof’ te maken. We roepen onze netbeheerders op om zo snel mogelijk de uitdagingen voor het net tot op wijkniveau in kaart te brengen en op basis daarvan investeringsplannen op lange termijn uit te werken,” aldus Bothuyne.
Het CD&V-actieplan rond hernieuwbare energie gaat nog verder: “We besteden eveneens veel aandacht aan de verduurzaming van onze warmte- en koudevoorziening, een uitdaging die vaak wordt vergeten, maar daarom niet minder belangrijk is. Meer dan de helft van ons finale energieverbruik gaat namelijk naar verwarming en koeling, véél meer dan naar elektriciteit en transport. We beseffen ook dat een 100 procent hernieuwbare binnenlandse energieproductie tegen 2050 is in België niet realistisch is. We mogen onze ambities voor hernieuwbare energie daarom niet beperken tot ons eigen grondgebied. We willen onderzoeken op welke manier we een wisselwerking kunnen organiseren tussen Vlaanderen en landen met een groot potentieel aan hernieuwbare energieproductie. België moet de ambitie hebben om hierin Europese koploper te worden. Ook het potentieel voor windenergie, zowel op land als op zee, in binnen- én buitenland willen we verder benutten,” sluit Bothuyne af.
CD&V zal op korte termijn in het Vlaams Parlement een conceptnota indienen die tot doel heeft bovenstaande ambities en concepten in wetgeving om te zetten.
