CD&V lanceert 6 voorstellen voor een gericht Vlaams economisch migratiebeleid.

Om de haverklap ontvangen we vanuit het Vlaamse bedrijfsleven alarmsignalen met betrekking tot het recordaantal knelpuntvacatures. Recent nog wees ondernemersorganisatie Unizo erop dat 84% van alle vacatures een knelpuntkarakter hebben.  In 2011 werden bijna 10.000 VDAB-vacatures geannuleerd wegens een gebrek aan geschikte kandidaten.   Ondanks de economische crisis worden we dus geconfronteerd met een structurele krapte op de arbeidsmarkt, die de Vlaamse bedrijven pijn doet.

Inzetten op  het terug aan de slag helpen van werkzoekenden en het  activeren van de onbenutte Vlaamse arbeidsreserve is nodig, maar op korte termijn alvast geen afdoende oplossing.

CD&V wil niet bij de pakken blijven neerzitten en lanceert daarom 6 concrete voorstellen voor een ambitieus beleid van economische migratie, die op korte termijn door de Vlaamse regering kunnen geïmplementeerd worden.

1.    Stel de arbeidsmarkt voor Roemenen en Bulgaren ook officieel open
2.    Buitenlandse studenten inzetten op onze arbeidsmarkt
3.    Eures: onbekend is onbemind
4.    Buitenlandse diploma’s sneller erkennen
5.    Inzetten op intensieve samenwerking met Polen, Griekenland, Portugal…
6.    Taalachterstand bij werkenden en werkzoekenden wegwerken


1.    Stel de arbeidsmarkt voor Roemenen en Bulgaren ook officieel open

De voorbije jaren hebben heel wat werkgevers beroep gedaan op buitenlandse arbeidskrachten. Opvallend daarbij was de boom van het aantal Bulgaarse en Roemeense werknemers actief in een knelpuntberoep. In 2011 werden 14.661 arbeidskaarten B uitgereikt aan Roemenen en Bulgaren, een stijging met bijna 45% t.o.v. 2009. Deze stijging kwam er ondanks de overgangsmaatregelen die nog steeds gelden sinds de toetreding van Roemenië en Bulgarije tot de EU in 2007, en die de toegang tot onze arbeidsmarkt bemoeilijken.

In heel Europa is vastgesteld dat in landen die vasthouden aan een langdurige afscherming van de eigen arbeidsmarkt, sociale fraude via schijnzelfstandigheid en detacheringen welig tiert. In Vlaanderen is dit niet anders. Eind september maakte het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ) nog bekend dat in 2011, op 4.900 gecontroleerde startende zelfstandigen, liefst 1.900 bleken te frauderen.  

Het volledig open stellen van onze arbeidsmarkt voor Roemeensen en Bulgaarse werknemers is niet voorzien voor 31 december 2013, maar die beslissing kan zeer snel herzien worden, en daartoe heeft Vlaanderen de sleutel in handen. Een eenvoudig KB op het federale niveau volstaat immers om de overgangsmaatregelen op te heffen, maar toen de discussie hierover in december 2011 werd gevoerd, was enkel het Vlaams Gewest, bij monde van minister Muyters, tegen deze opheffing.
Philippe Muyters moet hier in het belang van de Vlaamse economie op terugkomen, en de federale overheid vragen de overgangsmaatregelen met onmiddelijke ingang op te heffen. Ook de SERV vraagt dit in een eensgezind advies.

2.    Buitenlandse studenten inzetten op onze arbeidsmarkt

Heel wat landen zetten sterk in op het aantrekken van buitenlandse studenten, en pogen vervolgens om deze studenten na hun studieperiode in eigen land te houden.
In Vlaanderen lijkt dit soort ‘aantrekkings- en onthaalbeleid’ van buitenlandse studenten nog in de kinderschoenen te staan. Desondanks surft ook Vlaanderen mee op de internationale trend naar meer internationale mobiliteit van studenten, en zit het aantal niet-Belgen in de Vlaamse hoger onderwijsinstellingen de voorbije jaren sterk in de lift.
Aan de KUL bijvoorbeeld, bedraagt het aantal buitenlandse studenten vandaag al zo’n 20% in de basisopleidingen. Deze aanwezigheid kost de Vlaamse overheid op jaarbasis tot 20.000 euro per student , maar spijtig genoeg plukt Vlaanderen nog te weinig de vruchten van deze investeringen. Daarom moet Vlaanderen een actief onthaalbeleid voeren, en beloftevolle buitenlandse studenten maximaal toe leiden naar onze arbeidsmarkt. Deze studenten integreren zich immers tijdens hun studieperiode, leren de taal en zijn direct inzetbaar na afstuderen. We mogen deze kansen niet verloren laten gaan.

3.    Eures: onbekend is onbemind

Eures (European Employment Services)  is een samenwerkingsverband dat het vrij verkeer van werknemers binnen de EU wil faciliteren. Op het Eures-portaal zijn vacatures uit 31 Europese landen, alle EU lidstaten inbegrepen, terug te vinden.  Partners in het netwerk zijn de publieke arbeidsbemiddelaars, zoals de VDAB, de vakbonden en de werkgeversorganisaties. Het Eures netwerk wordt gecoördineerd door de Europese commissie.

De VDAB schakelt 8 VTE Eures-consulenten in. Op 21 juni 2012 waren er 786 Belgische werkgevers met een Eures-profiel, in de periode 2010-2011 243 individuele contacten met werkgevers.

Met deze cijfers scoren Belgische, en dus ook Vlaamse, werkgevers binnen Europa niet bijzonder goed. Ons land staat op plaats 14 in de ranglijst van Eures-gebruikers. Zo zijn er 3  keer meer Noorse werkgevers aangemeld dan Belgische, en dat voor een land met slechts 4,7 mio inwoners. Ook Zweden en Denemarken gaan België  voor. Het Eures-netwerk biedt Vlaamse werkgevers een eenvoudige manier aan om moeilijk in te vullen vacatures EU-wijd te publiceren.

Eures is echter veel te weinig bekend bij werkgevers, de Vlaamse minister van werk moet in samenwerking met de sociale partners veel sterker op inzetten het bekend maken en promoten van Eures.

4.    Buitenlandse diploma’s sneller erkennen

Het laten erkennen van buitenlandse diploma’s blijkt nog steeds een werk van lange adem te zijn. Hierdoor moeten vele migranten vaak ver onder hun opleidingsniveau aan de slag. Dit is ook een probleem bij het verkrijgen van een arbeidskaart, omdat men  bv. voor het uitzonderingsstelsel ‘hooggeschoolden’, een diploma hoger onderwijs nodig heeft. Wanneer een bedrijf een arbeidskaart voor een werknemer wil aanvragen via dit stelsel kan een aanslepende procedure van erkenning zelfs de aanwerving op zich doen afspringen.

Positief is alvast dat de procedure voor ‘academische erkenning’, meer en meer bekendheid krijgt. Het aantal aanvragen loopt jaar na jaar op, van 806 in 2001 tot 1706 in 2011. De gemiddelde doorlooptijd van de procedure ‘academische erkenning’ bedroeg in 2011 211 dagen, of zo’n 7 maanden. 

Een snellere erkenning van buitenlandse diploma’s moet ervoor kunnen zorgen dat heel wat arbeidsimmigranten sneller aan de slag kunnen in een job op hun studieniveau. Op die manier benutten we de competenties van elke buitenlandse werknemer maximaal: een win-win voor de werknemer in kwestie én voor de Vlaamse economie!

5.    Inzetten op intensieve samenwerking met Polen, Griekenland, Portugal…

Uit de jaren ’60 en ’70 stammen de bestaande samenwerkingsakkoorden landen uit Noord-Afrika, Turkije en ex-Yoegoslavië. Deze akkoorden, die de mobiliteit van werknemers faciliteren, bieden vandaag weinig antwoord aan de noden op de Vlaamse arbeidsmarkt.

Vanuit ondermeer Portugal en Griekenland kwam er recent interesse om nauwer samen te werken met de Vlaamse arbeidsbemiddelaar VDAB, en zo meer werkzoekende ingenieurs, ICT-ers, … uit deze landen bij Vlaamse bedrijven te plaatsen.

De VDAB is intussen voorzichtig gestart met het aanzwengelen van dit soort internationale samenwerking, een voorbeeld is de jobbeurs voor ingenieurs uit Portugal. Ook private bemiddelaars zijn actief in deze. Gezien de torenhoge werkloosheidscijfers in aantal EU-lidstaten, ook bij jongeren, ligt hier dan ook een uitgelezen kans om op korte termijn een aantal knelpuntvacatures in te vullen.

Het uitbouwen van een sterke bilaterale samenwerking met landen zoals Portugal en Griekenland is niet iets dat een meerjarenplan kan zijn. De knelpunten op de Vlaamse arbeidsmarkt bestaan vandaag, de opportuniteiten in deze landen evenzeer. Minister Muyters moet hier een tandje bijsteken, zodat Vlaamse bedrijven op korte termijn de vruchten kunnen plukken van deze intensieve bilaterale samenwerkingsverbanden.

6.    Taalachterstand bij werkenden en werkzoekenden wegwerken

‘Er is in Vlaanderen nog heel wat werk aan de winkel op het vlak van taalbeleid en taalondersteuning (…) ook ten aanzien van anderstalige werkenden en werkzoekenden.’ Deze conclusie van de sociale partners, uit het SERV-advies ‘Taalbeleid op de arbeidsmarkt’ van 23 oktober jongstleden, moeten we spijtig genoeg bijtreden.

Uit onderzoek van de VDAB blijkt immers dat liefst 16% van de Vlaamse werkzoekenden met taalachterstand kampt. Onder de allochtone werkzoekenden loopt dit percentage op tot zo’n 45%.  Deze taalachterstand vormt een ernstige handicap bij de integratie van deze werkzoekenden op de arbeidsmarkt.

Inzetten op de strijd tegen taalachterstand is dan ook cruciaal indien we elk talent op onze arbeidsmarkt optimaal willen benutten.

In de eerste plaats moet er een sluitend taalbeleid zijn dat 100% van de werkzoekenden met taalachterstand bereikt. Dit nog steeds niet het geval. Wachtlijsten dienen ook te worden weggewerkt. Er is nood aan een voldoende laagdrempelig aanbod aan opleidingen, waar mogelijk onmiddellijk op de werkvloer.

Dit is niet alleen belangrijk voor onze huidige allochtone werkzoekenden, maar ook voor de nieuwkomers, de mensen die via een gericht beleid van economische migratie naar Vlaanderen komen.