Cd&v wil de stad of gemeente op de hoogte brengen van wie zich registreert als mantelzorger. Steden en gemeenten zetten, net als Vlaanderen, sterk in op de ondersteuning van mantelzorgers. Dit gebeurt bijvoorbeeld via het toekennen van premies, het organiseren van vormingen of het inrichten van ontmoetingsmomenten. “Maar als de lokale besturen niet weten tot wie ze zich moeten richten, blijft hun aanbod door velen ongezien”, zegt Vlaams parlementslid Katrien Schryvers. “Als informatie over wie zich op Vlaams niveau registreert als mantelzorger of als zwaar zorgbehoevende met het lokale niveau gedeeld wordt, kunnen lokale besturen een veel gerichter beleid voeren.”
Concreet stelt Schryvers op deze Dag van de Mantelzorg voor dat Vlaanderen de informatie die beschikbaar is bij de Vlaamse overheid op basis waarvan mantelzorgers bereikt kunnen worden, deelt met de OCMW’s. Dit voorstel goot zij in een conceptnota die zij vandaag indient in het Vlaams Parlement.
Zorgbudget zwaar zorgbehoevenden
Via de VSB (Vlaamse Sociale Bescherming) kunnen mensen met een zware zorgnood, ongeacht hun leeftijd, een zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden ontvangen. Het gaat om een niet-belastbare, vaste toelage van 130 euro per maand die wordt uitbetaald door de zorgkas waarbij men is aangesloten. Dit zorgbudget kan men onder meer gebruiken om een mantelzorger te vergoeden voor gemaakte kosten, zoals het wassen van kleding of verplaatsingskosten. Op basis van de toekenning van dit zorgbudget registreert de VSB mantelzorgers en zorgbehoevenden die hulp krijgen van een mantelzorger.
Vlaams parlementslid Katrien Schryvers:
Vaak weten mensen niet dat ze mantelzorger zijn en wie het wel weet, is vaak niet op de hoogte van de ondersteuningsmogelijkheden of waar men daarvoor moet aankloppen.
Vorig jaar werden in het kader van het zorgbudget zwaar zorgbehoevenden 164.976 unieke mantelzorgers en 142.828 unieke zorgbehoevenden geregistreerd, zo bleek uit een parlementaire vraag van Schryvers. Uit deze registratie blijkt ook dat de rol van mantelzorger het vaakst wordt opgenomen door iemand uit de familie (79,5%). Meestal neemt een mantelzorger de zorg voor zijn of haar partner of echtgenote/echtgenoot op zich (39,1%). Ook (schoon)dochters laten zich in die rol opmerken. Bijna een derde (29%) van de mantelzorgrelaties in 2021 betrof een (schoon)dochter die de zorg op zich neemt voor haar (schoon)moeder en/of (schoon)vader. Ze doen dit vaker dan hun broers, die dat doen in 14,3% van de gevallen. Zo goed als de helft van de mantelzorgers (46%) was in 2021 tussen de 45 en 64 jaar oud.
Schryvers vraagt ook om te onderzoeken hoe ook vanuit het VAPH (Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap ) gegevens over mantelzorgers en zorgbehoevenden gedeeld kunnen worden met de lokale besturen.
Vormingen, ontmoetingsmomenten, informatiebrochures
“Uiteraard is er voor deze gegevensdeling een duidelijk afgelijnd kader nodig dat helder stelt waarvoor de gegevens gebruikt mogen worden en dat de nodige garanties biedt op het vlak van privacy”, benadrukt het parlementslid, “Naast deze juridische zekerheden is het van belang dat de nodige tools voorhanden zijn op het vlak van ICT.”
“Vaak weten mensen niet dat ze mantelzorger zijn”, zegt Schryvers nog. “En wie het wel weet, is vaak niet op de hoogte van de ondersteuningsmogelijkheden of waar men daarvoor moet aankloppen. Als lokale besturen de mensen kennen die mantelzorger zijn of de mensen die zorgbehoevend zijn en mogelijks hulp krijgen van een mantelzorger, kunnen zij hen heel gericht aanspreken en een beleid voeren dat is afgestemd op de noden van hun inwoners. Ik denk dan aan het organiseren van vormingen en ontmoetingsmomenten of het verspreiden van informatiebrochures over premies. Het zou ook goed zijn om aan steden en gemeenten een draaiboek te bezorgen waarin zij inspiratie kunnen halen om een proactief mantelzorgbeleid vorm te geven”, besluit Katrien Schryvers.
