Ook sportclubs en verenigingen kunnen het slachtoffer worden van criminele infiltratie. Via giften en sponsoring winnen ‘weldoeners’ het vertrouwen van clubs of verenigingen, om deze vervolgens te misbruiken voor criminele en frauduleuze praktijken. CD&V-Kamerlid Steven Matheï wil verenigingen alerter maken voor ‘criminele weldoeners’ door het opstellen van een lijst met ‘red flags’. “Weinige sportclubs of verenigingen zijn zich vandaag bewust van de risico’s en gevaren van criminele infiltratie. Een lijst met ‘red flags’, indicaties van verdachte praktijken, kan de problematiek in de aandacht brengen en verenigingen handvaten geven om alerter te zijn.”
Lokale sportclubs en verenigingen zijn zich vaak niet bewust van het feit dat ze benaderd kunnen worden door zogenaamde ‘criminele weldoeners’. “En toch zijn er voorbeelden te vinden, ook in Limburg. Het Parket van Limburg startte enkele jaren geleden al met een onderzoek in samenwerking met de UHasselt en het ARIEC. Bovendien komt het fenomeen de laatste jaren in Nederland duidelijk aan de oppervlakte. En criminaliteit stopt natuurlijk niet aan de grens”, aldus Matheï. Uit Nederlands onderzoek blijkt 3,4 procent van de sportclubs vermoedens heeft over criminele inmenging in de vereniging.
Bij het fenomeen van criminele weldoeners gaat het vaak over criminelen die zich presenteren als goede sponsoren van de vereniging of zich inwerken in het bestuur en zo respect en vertrouwen van de bestuursleden winnen. Achteraf blijkt dat ze via de vereniging geld hebben witgewassen en dit ingewonnen vertrouwen dus danig misbruikt hebben. Een ander voorbeeld betreft een criminele motorclub die zich inkoopt in een voetbalclub en nadien de voetbalkantine blijkt te misbruiken voor clubavonden en andere activiteiten van de criminele organisatie.
Steven Matheï pleit voor een ‘indicatorensysteem’. Het gaat hierbij om een ‘checklist’ die lokale verenigingen moet helpen om verdachte zaken op te merken. Daarnaast moet de lijst het fenomeen van criminele weldoeners zowel bij lokale besturen als verenigingen onder de aandacht brengen. “Wanneer lokale besturen en verenigingen geïnformeerd worden over de mogelijke indicatoren van crimineel weldoenerschap, zullen ze ook sneller signalen opvang”, aldus Matheï.
Dit indicatorensysteem kan volgens Steven Matheï enkel ontwikkeld worden via een samenwerking tussen verschillende actoren: “Georganiseerde criminaliteit vraagt een integrale aanpak. Wanneer we een aantal rode vlaggen willen oplijsten zullen zowel de verenigingen, koepelorganisaties, politie, parket, het ARIEC en de FOD Financiën moeten samenwerken.” Daarnaast pleit Steven Matheï ervoor dat ook lokale besturen in het verhaal betrokken worden: “Zij zijn het eerste aanspreekpunt van de clubs en verenigingen. Ze zouden via het fenomeen van criminele weldoeners beter moeten leren kennen en vanaf het moment dat het indicatorensysteem ontwikkeld is, dit moeten promoten bij de lokale sportclubs en verenigingen.”
