Mensen die voor een ziek familielid of hulpbehoevende buurman zorgen, moeten voortaan hun ‘mantelzorgverlof’ kunnen opnemen in weken in plaats van maanden. Kamerlid Nahima Lanjri (cd&v) wil het mantelzorgverlof per zorgbehoevende ook verhogen van drie naar zes maanden. De volksvertegenwoordiger heeft een wetsvoorstel met concrete maatregelen om het mantelzorgverlof te verbeteren.
“Geef mantelzorgers meer flexibiliteit om de nodige zorg en ondersteuning te geven aan hun dierbaren.” Met deze oproep naar aanleiding van “Dag van de Mantelzorg” op 23 juni wil Kamerlid Nahima Lanjri (cd&v) het voor mantelzorgers eenvoudiger maken om hun werk te combineren met het verzorgen van naasten in hun eigen omgeving. Het voorstel staat deze week op de agenda van de commissie Sociale Zaken en Werk.
Kamerlid Nahima Lanjri:
Mantelzorgers zijn van onschatbare waarde voor onze samenleving. Ze bieden vrijwillige zorg aan hulpbehoevenden, mensen die ernstig ziek zijn en personen met een handicap zodat ze thuis, in hun vertrouwde omgeving kunnen blijven. Mantelzorg beperkt zich niet tot hulp voor familieleden maar kan ook gebeuren voor buren, vrienden en kennissen. De aangeboden hulp kan vele vormen aannemen: maaltijden bereiden en helpen bij het eten, begeleiden bij verplaatsingen, maar ook hulp van psychologische, sociale of morele aard. Als samenleving moeten we deze mantelzorgers blijven aanmoedigen en steunen.
Wie door het ziekenfonds erkend wordt als mantelzorger kan tijdelijk mantelzorgverlof opnemen en zijn werk geheel of gedeeltelijk onderbreken om te zorgen voor een zorgbehoevend familielid of kennis. Nu kan een mantelzorger per zorgbehoevende maximaal 3 maanden mantelzorgverlof opnemen en in totaal mag hij gedurende zijn loopbaan maximaal 6 maanden voltijds of 12 maanden deeltijds mantelzorgverlof opnemen. De mantelzorger kan daarbij ook rekenen op een vergoeding van de RVA.
Uit de recente evaluatie van het statuut van mantelzorger door de FOD Sociale Zekerheid in samenwerking met verschillende mantelzorgorganisaties blijkt echter dat er aan het mantelzorgverlof nog heel wat verbeterd kan worden. Daarom stelt Lanjri via haar wetsvoorstel volgende maatregelen voor:
Maanden worden weken
In 2021 vroegen er ongeveer 489 van de 11.167 erkende mantelzorgers mantelzorgverlof aan om voor een zorgbehoevend familielid of kennis te zorgen. Het deeltijds mantelzorgverlof (gemiddeld 59 per maand) is populairder dan de voltijdse optie (gemiddeld 17 per maand). Een verdere flexibilisering van het mantelzorgverlof dringt zich op. Daarom moet volgens Lanjri de opname van het mantelzorgverlof in weken in plaats van maanden mogelijk gemaakt worden.
Drie maanden worden zes maanden
Bovendien wil ze ook het aantal maanden mantelzorgverlof per zorgbehoevende naar maximaal zes maanden uitbreiden in plaats van maximaal drie maanden. De totale duur van het verlof blijft beperkt tot zes maanden per loopbaan. Maar deze flexibilisering zorgt ervoor dat mantelzorgers meer keuzevrijheid en meer mogelijkheden krijgen om hun werk en andere dagelijkse bezigheden te combineren met de zorg voor een dierbare. Iemand kan bijvoorbeeld drie maanden voor zijn zieke moeder zorgen, een tijdje later twee maanden voor een zieke buurman zorgen, en dan een paar jaar later nog een maand opnemen om voor een hulpbehoevende kennis te zorgen. Maar na de wetswijziging kan iemand er evengoed voor kiezen om de 6 maanden mantelzorg volledig op te nemen voor de zorg van 1 persoon bv. een demente vader.
Mantelzorg op maat
Wanneer een zorgbehoevende vandaag voor een lange periode in een residentiële instelling zoals een revalidatiecentrum verblijft, vervalt het recht op mantelzorgverlof. Het nieuwe voorstel van Lanjri wil dat dit recht enkel vervalt bij een voltijdse opname van langer dan zes maanden. Nahima Lanjri: “Wanneer je kind bijvoorbeeld drie dagen per week in een zorginstelling verblijft, vervalt vandaag het recht op mantelzorgverlof. Nochtans heeft het kind ook zorg en ondersteuning nodig op de overige vier dagen dat het thuis verblijft. Door de wet aan te passen, zorgen we ervoor dat mantelzorgers kunnen blijven zorgen voor wie deeltijds in een instelling verblijft."
Minder administratieve rompslomp
Ook de zware administratieve lasten die bij de aanvraag tot een erkenning als mantelzorger komen kijken, kwam als problematisch uit de recente evaluatie. Om misbruiken tegen te gaan, moet die erkenning bovendien elk jaar hernieuwd worden. Parlementslid Nahima Lanjri (cd&v) wil deze termijn uitbreiden naar twee jaar. “Dat betekent minder werk voor de mutualiteiten die deze aanvragen moeten verwerken, maar vooral ook minder administratieve rompslomp voor de mantelzorgers die hun tijd nuttiger kunnen besteden.”
