Vlaams fractievoorzitter en Senator Peter Van Rompuy (CD&V) wil het Belgische lidmaatschap van de Europese Unie (EU) in de Grondwet verankeren. Daartoe dient hij in de Senaat een wetsvoorstel in. “Er is de inval van Rusland in Oekraïne, de pijnlijke gevolgen van klimaatopwarming en de toenemende migratiedruk. Deze grensoverschrijdende uitdagingen kunnen we enkel samen aanpakken. Hier is het antwoord niet minder, maar net meer Europa. We moeten daarom ten allen tijde vermijden dat er te lichtzinnig wordt omgesprongen met het lidmaatschap van de EU. In het Verenigd Koninkrijk (VK) blijft men immers worstelen met de pijnlijke gevolgen van de Brexit en daar moeten alle burgers de economische gevolgen van dragen. Daarom stel ik voor om het Belgisch lidmaatschap van de EU in de Grondwet te verankeren,” aldus Van Rompuy. Dat zou tot gevolg hebben dat België de EU niet kan verlaten zonder een tweederde meerderheid in het parlement, en dus niet met 51,9% tegen 48,1% zoals bij het brexit-referendum.
Brede steun voor het Belgische lidmaatschap van EU
De Eurobarometer geeft aan dat maar liefst 72% van de Belgen het lidmaatschap van de EU steunt. "Door het lidmaatschap op te nemen in de Grondwet stellen we de naoorlogse vrede, welvaart en stabiliteit veilig voor de volgende generaties. Ook al is de steun voor het EU-lidmaatschap breed gedragen, toch is er nog veel werk aan de winkel voor de Europese instellingen. Zo moet de EU de burgers meer bescherming bieden tegen sociale ongelijkheid, klimaatopwarming en illegale migratie", aldus Peter Van Rompuy.
Wijzigen van de grondwet
Toen België in 1951 lid werd van de Europese Gemeenschap van Kolen en Staal (EGKS) werd deze beslissing nog genomen door de regering. Het EGKS-verdrag - evenals het latere EG- en EU-verdrag - werden door een ruime meerderheid in het parlement bekrachtigd. België kan evenwel bij gewone meerderheid beslissen om terug uit de EU te stappen. Omdat de impact van een eventuele 'exit’ dermate ingrijpend is voor de toekomst van de hele bevolking stelt Van Rompuy voor om een zin toe te voegen aan artikel 34 van de Grondwet, namelijk ‘België is lid van de Europese Unie.’ Daartoe dient hij in de Senaat een voorstel in.
De grondwet kan slechts gewijzigd worden in twee stappen. Vooreerst, moet het federale parlement bij gewone meerderheid beslissen welke Grondwetsartikelen ‘voor herziening vatbaar verklaard worden’. Daarna moeten er nieuwe verkiezingen gehouden worden, zodat de kiezer zich kan uitspreken over de wenselijkheid van deze voorstellen tot Grondwetsherziening. Pas daarna kan het nieuw verkozen parlement het voorstel tot Grondwetswijziging goedkeuren, en dit enkel met een tweederde meerderheid.
"Een eventuele beslissing om uit de EU te treden heeft zulke verstrekkende gevolgen voor de toekomst van alle burgers en in het bijzonder de jonge generatie dat deze enkel genomen mag worden na consultatie van de bevolking via wetgevende verkiezingen en met een 2/3 meerderheid. Zo kan België niet hetzelfde overkomen als het VK, waar 73% van de 18- tot 24 jarige jongeren tégen de brexit stemden maar hun toekomst toch buiten de EU moeten opbouwen”, besluit Van Rompuy.