Het faillissement van de Vlaamse Energieleverancier toont de kwetsbaarheid aan van de consument die een contract afsluit met een energieleverancier. Vlaams parlementslid Robrecht Bothuyne stelt daarom een aantal concrete maatregelen voor die zowel voor de consument als voor de energieleveranciers beschermingsmechanismes inbouwt. Eén van die voorstellen is de mogelijkheid om de voorschotfactuur te vervangen door een maandelijkse factuur waarbij je betaalt wat je verbruikt. “We mogen niemand in de kou laten”, zegt Bothuyne.
De Vlaamse Energieleverancier heeft op 6 december 2021 het faillissement aangevraagd. De faling werd op 7 december door de ondernemingsrechtbank bevestigd. Het is dit jaar al het tweede faillissement op de Belgische energiemarkt, na de kleine Luikse leverancier Energy2Business. De uitzonderlijk hoge energieprijzen op de internationale groothandelsmarkten voor gas en elektriciteit zijn niet enkel erg zwaar om dragen voor de gezinnen en bedrijven, maar kunnen omwille van de nadelige effecten op de kastroom en liquiditeit ook energieleveranciers in de problemen brengen.
In Vlaanderen treedt Fluvius vanaf de vaststelling van het faillissement tijdelijk op als noodleverancier en neemt de levering van energie over. De 70.000 getroffen klanten van de Vlaamse Energieleverancier zullen dus op geen enkel moment zonder elektriciteit of gas komen te zitten, maar moeten binnen de 60 dagen wel een andere commerciële leverancier zoeken. Reeds betaalde voorschotten die hoger liggen dat wat men effectief verbruikt heeft, heeft men in principe tegoed van de leverancier die in faling gaat, al is het aan de curator om te bepalen of dit effectief mogelijk zal zijn. “We zullen er met CD&V over waken dat de getroffen klanten, zowel nu als bij toekomstige faillissementen, zo weinig mogelijk (financiële) hinder ondervinden. We willen bijkomend extra maatregelen voorstellen die de kans op faillissementen in de energiesector in de toekomst kleiner zullen maken”, legt Bothuyne uit. Daarom legt het parlementslid zes zeer concrete maatregelen op tafel.
Concrete beschermingsmaatregelen
1. Niet voor elke klant automatisch een voorschotfactuur maar het recht om te kiezen voor een afrekening op maandbasis zoals nu al gangbaar in de telecomsector. Elke tariefformule zou die optie moeten omvatten. De klant betaalt dan enkel voor zijn of haar verbruik en hoeft geen bank meer te spelen voor de energieleverancier. Op die manier dient men bij een faillissement geen geld meer terug te vorderen. Bij wanbetaling valt de energieklant terug op het systeem met voorschotten. Dit kan door het systeem van de digitale meter verder uit te breiden.
2. Elke getroffen klant die in de maand na de uitspraak van het faillissement een nieuw contract afsluit bij een commerciële leverancier, moet het recht hebben om retroactief - vanaf de dag van het faillissementsvonnis - klant te worden bij die leverancier. Op die manier wordt een (hoge) factuur bij noodleverancier Fluvius vermeden.
3. Fluvius dient voor elke klant die ze als noodleverancier beleveren op basis van de V-test een gepersonaliseerd voorstel voor een leverancier op de commerciële markt te doen.
4. De Vlaamse Regering moet onderzoeken of en hoe, indien de curator vaststelt dat de Vlaamse Energieleverancier niet in staat is teveel betaalde voorschotten terug te betalen, men de getroffen klanten kan compenseren. Net zoals vorig jaar een compensatie ging naar alle Vlaamse gezinnen om hun corona-energiekosten te helpen dragen, kan dit nu ook, gericht op de getroffen klanten van failliete leveranciers. Zo laten we echt niemand achter.
5. We vragen de energiesector om een solidariteitsfonds in het leven te roepen waaruit bij faillissementen teveel betaalde voorschotten kunnen worden gecompenseerd.
6. We introduceren, zoals reeds bestaat in de bankensector, een stresstest voor energieleveranciers, opgenomen in de bestaande jaarlijkse rapporteringsverplichting en gekoppeld aan de leveringsvergunning. Zo vermijden we dat zwak gekapitaliseerde energieleveranciers in de problemen komen en beschermen we de klanten. Samen met de sector werken we een kredietscore uit voor energieleveranciers: wie bvb eigen productiefaciliteiten heeft, aantoonbare contracten heeft op de lange termijnmarkt, een stabiele kapitaalsbasis heeft,...krijgt een hogere score. Zo kunnen klanten zich informeren.
