Sammy Mahdi, Staatssecretaris voor Asiel en Migratie, wil dat buitenlandse studenten die in België afstuderen langer de tijd krijgen om een job te zoeken. Dat wetsontwerp wordt goedgekeurd op de Ministerraad. Vandaag moeten studenten na afloop van hun studies terugkeren naar hun herkomstland, tenzij ze al onmiddellijk een job gevonden hebben in België. Met dit voorstel zal de student een jaar de tijd hebben om dit te doen.
Sammy Mahdi: “Dit is geen ticket van de loterij, maar is wel een kans op een win-winsituatie voor ons en het land van herkomst. Iedere student kost de overheid jaarlijks 12.000 euro. Dat is een investering die niks waard is indien we studenten een paar weken na hun studies terug naar eigen land sturen omdat ze niet onmiddellijk werk hebben gevonden.”
Uit cijfers van Eurostat blijkt dat jaarlijks tussen de 10.000 tot 14.000 studenten een verblijf aanvragen om in België te studeren of aan onderzoek te doen. Zo’n 80% van die aanvragen wordt goedgekeurd. Studenten verblijven tijdelijk in België en moeten na hun studies terugkeren naar het land van oorsprong tenzij ze dus een job vinden als hoogopgeleide of binnen een knelpuntberoep.
Deze maatregel betekent niet dat er een vast verblijf in België aan gekoppeld wordt. Niet iedereen uit het buitenland heeft zomaar toegang tot een job op de Belgische arbeidsmarkt. Op regelmatige basis moet de gecombineerde vergunning (werk- en verblijfsvergunning) hernieuwd worden. Wie geen job meer heeft, moet terugkeren naar het land van oorsprong. Dit hopelijk met een ton werkervaring, want naast het hebben van een diploma is ervaring van essentieel belang.
De strijd om de student gaat hard
Het aantal niet-EU studenten in België ligt eerder laag ten opzichte van andere Europese landen: in 2019 kwamen 8.600 nieuwe studenten in België toe. Zelfs Hongarije doet het beter met zo’n 10.000 nieuwe studenten. Opvallend is ook het verschil met Nederland, waar 20.000 zogenaamde derdelanders studeren. Een groot verschil qua procedure of inschrijving bestaat er niet, maar in Nederland bestaat een mogelijkheid om 12 maanden na de studies te blijven om werk te zoeken, in België niet. Daar komt nu verandering in om de war on talent niet te verliezen.
Iedereen kent sinds kort ook het voorbeeld van de Marokkaanse Moncef Slaoui die 40 jaar geleden naar Brussel kwam en zich nog net kon inschrijven voor de studie biologie. Na zijn studies kwam hij bij Pfizer terecht en hij leidt nu Operation Warp Speed om de Verenigde Staten tijdig in te enten tegen COVID. Dankzij een soepele regeling voor het studentenverblijf in België – in Parijs was hij net te laat – kon hij zich toen inschrijven in België. Ondertussen woont en werkt hij in Amerika maar de kansen die hij kreeg heeft hij volledig waargemaakt.
Enkele cijfers
Elk jaar komen ongeveer 1.000 Chinese studenten en 650 Amerikaanse studenten naar België voor studie of onderzoek. Voor Turkije, India en Canada gaat het telkens om ongeveer 400, en er komen jaarlijks 300 studenten uit Mexico, Brazilië en Congo naar België. Voor de meeste landen worden zo goed als alle aanvragen toegekend. Voor aanvragen uit Afrika wordt 30% tot 60% geweigerd.
Ook binnen de Europese Unie vormen Chinese, Amerikaanse en Indische studenten de grootste groepen. In Europa kregen in 2017 alleen al 460.000 nieuwe studenten een verblijf. Dat aantal zal door de Brexit vanaf dit jaar bijna halveren, 40% van de nieuwe studenten gaat namelijk naar het Verengd Koninkrijk.
