Betrek gewesten in financiering erediensten

Momenteel bespreekt de Kamer het rapport van de commissie van wijzen belast met ‘De hervorming van de wetgeving inzake erediensten en de niet-confessionele levens­beschouwelijke organisaties’. De federale overheid betaalt de pensioenen en wedden van de bedienaars van de erediensten. Maar dit zijn niet de enige bronnen van overheidsfinanciering. Een deel van de betoelaging speelt zich af op gewestelijk niveau.
Het Vlaamse decreet van 5 mei 2004 “betreffende de materiële organisatie en werking van de erkende erediensten” bepaalt dat de erkende erediensten een beroep kunnen doen op een tussenkomst van de lokale overheid om uitgaven te dekken indien de eigen ontvangsten ontoereikend zijn. De gemeenten staan in voor deze betoelaging van de rooms-katholieke kerkfabrieken, de protestantse kerkgemeenten, de anglicaanse kerkfabrieken en de Israëlitische gemeenten. De provincies komen tussen in deze tekorten bij de kathedrale en de orthodoxe kerkfabrieken, en de islamitische gemeenschappen.
Omdat deze regeling niet steeds transparant is stelde Vlaams volksvertegenwoordiger Ward Kennes, woordvoerder erediensten van de CD&V-fractie, een reeks schriftelijke vragen aan minister Bourgeois om per erkende eredienst duidelijkheid te krijgen voor de laatste drie jaren. Voor het boekjaar 2010 kon de minister nog geen definitieve cijfers geven.
Betoelaging per erkende erediensten door de lokale besturen in 2008 en 2009:
 
 

Erediensten
 


Aantal gemeenten of provincies in 2008/ 2009 waar beroep werd gedaan op een exploitatietoelage


Totale bedrag aan exploitatietoelagen in 2008/2009 (in euro)


Rooms-katholieke kerkfabrieken


276/ 271


44.400.766,39/ 41.039.263,15


Kathedrale kerkfabrieken


2/2


310.619,51/ 241.485,67


Protestantse kerkgemeenten


21/18


393.849,86/ 305.076,43


Anglicaanse kerkfabrieken


5/5


93.609,64/ 101.379,30


Israëlitische gemeenten


0/1


0,00/ 24.180,79


Orthodoxe kerkfabrieken


4/ 5


205.476,67/ 220.470,70


Islamitische gemeenschappen


0/4


0,00/ 254.220

Evolutie van het totale bedrag van de exploitatietoelagen:

2006


2007


2008


2009


43.597.336 euro


44.495.490 euro


45.404.319 euro


42.186.073 euro

De exploitatietoelagen die de provincies betalen voor orthodoxe en kathedrale kerkfabrieken (Sint-Michiel en Sint-Goedele) in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de toelage aan de kathedraal van Antwerpen werden niet meegeteld.
 
De eerste islamitische gemeenschappen werden pas in december 2007 erkend, wat verklaart dat er in 2008 nog geen enkele islamitische gemeenschap een beroep deed op een provinciale toelage. In 2009 is er voor het eerste een betoelaging geweest van zes islamitische gemeenschappen.
 
Ward Kennes: “Het totale bedrag voor de betoelagingen blijft over de laatste jaren stabiel, ook nu in 2009 voor het eerst zes islamitische gemeenschappen werden betoelaagd. Het is noodzakelijk de gewesten actief te betrekken in het federale debat over de financiering van de erediensten, specifiek over de vergoeding voor huisvesting van de bedienaars van de eredienst, en over de betoelaging door de lokale besturen bij tekorten in het exploitatiebudget.”