"Behoud de monarch als neutrale biechtvader"

Opiniestuk Servais Verherstraeten in Knack:

De rol van de koning is hoofdzakelijk protocollair en CD&V ziet zijn rol nog verder in die richting evolueren, zoals trouwens ook in andere Europese monarchieën (Zweden, Luxemburg, Nederland) de jongste jaren het geval is geweest.

Naast de eerder ceremoniële functies is de koning in ons land nog concreet betrokken bij het ondertekenen van wetten, het verlenen van genade en de regeringsvorming. Het ondertekenen en afkondigen van wetten is een louter administratief-juridische formaliteit. CD&V vindt dat de grondwet op dit punt in overeenstemming moet worden gebracht met de realiteit en dat de koning geen wetgeving meer moet ondertekenen en afkondigen. We vermijden zo problemen die bijvoorbeeld rond de abortuswet zijn gerezen.

Het genaderecht gaat vooral om verkeersinbreuken die reeds door drie verschillende rechtbanken zijn beoordeeld. Zouden deze mensen niet beter gewoon hun boete of rijverbod aanvaarden? CD&V pleit voor het afschaffen van dit genaderecht, dat in praktijk trouwens vooral een zaak van ambtenaren en rondzendbrieven is. In een tijd van strafuitvoeringsrechtbanken is het genaderecht eigenlijk ook niet meer actueel of noodzakelijk.

De rol van neutrale biechtvader of bliksemafleider tijdens de regeringsvorming wenst CD&V te behouden, gelet op de specifieke en soms moeilijke communautaire verhoudingen in ons land. Zouden de Vlaamse politici tijdens de crisisjaren 2010-2011 het achterste van hun tong hebben laten zien bij kamervoorzitter André Flahaut van de PS, of de Waalse politici bij senaatsvoorzitter Danny Pieters van N-VA ? In theorie kunnen zij de taak even goed uitvoeren als de koning, maar zou het in de praktijk een verbetering betekenen om de huidige toestand te wijzigen?

De zetelende voorzitter kan bijvoorbeeld tot een partij behoren die op dat ogenblik de voortgang van de formatie eerder bemoeilijkt. Overigens, Flahaut en Pieters zijn tijdens de jongste regeringsvorming, van september tot oktober 2010, met een bemiddelingsopdracht belast. Echt indrukwekkend was het resultaat niet. En echt vooruitgeholpen heeft het de onderhandelingen toen ook niet.

CD&V neemt een wetgevend initiatief over de dotaties van de leden van de koninklijke familie. Het regeerakkoord-Di Rupo I stelt letterlijk dat nog deze legislatuur, vóór april 2014 dus, de dotaties van het volgende koningschap bij wet zullen worden beperkt tot een dotatie voor de volgende koning en een dotatie voor de vermoedelijke opvolger. Wanneer de huidige kroonprins Filip koning wordt, komt er dus een dotatie voor hemzelf en een dotatie voor kroonprinses Elisabeth, maar niet meer voor de andere prinsen en prinsessen.

Nadat de wetsvoorstellen van de huidige fase van de staatshervorming – de bevoegdheidsoverdracht en financieringswet – zijn afgewerkt, begin ik als staatssecretaris aan de voorbereiding van deze wet. Deze regeling moet het komende jaar nog worden goedgekeurd in het parlement. De vermindering van de dotatie van Fabiola wordt nu behandeld in het parlement en zal in de loop van deze maand worden goedgekeurd.

Wat betreft de diverse uitgaven voor de koninklijke familie is CD&V voorstander van meer transparantie. Waarom brengen we niet de uitgaven van de verschillende departementen (Defensie, Politie, Buitenlandse Zaken, Regie der Gebouwen enzovoort) samen in één begrotingspost in de plaats van de bestaande versnippering over verschillende begrotingsposten? Dat is gemakkelijk te regelen en biedt een grote transparantie over de uitgaven voor de koninklijke familie.

Door de consequente en strikte toepassing van de geldende wetgeving kan men ook besparingen realiseren. In mijn eigen departement, de Regie der Gebouwen, heb ik op die manier de uitgaven voor de koninklijke paleizen en domeinen teruggebracht van gemiddeld 5,6 miljoen euro per jaar tot de helft. Een strikter onderscheid tussen het private en openbare karakter van een aantal fiscale vrijstellingen voor het koningshuis, met de taksvrije benzinepomp in Laken als symbool, is eveneens wenselijk.