De Raad van Europese Ministers van Binnenlandse Zaken en Migratie hebben zondag de Europese Commissie een mandaat gegeven om een voorstel te doen opdat er een automatisch beschermingsstatuut komt voor Oekraïners die vluchten voor de oorlog. Dat meldt staatssecretaris voor asiel en migratie, Sammy Mahdi, na afloop van de Raad. Hij heeft actief voor deze oplossing gepleit en rekent op de Lidstaten om de Richtlijn Tijdelijke Bescherming ook daadwerkelijk te activeren. Donderdag komt de Europese Raad van Ministers van Binnenlandse Zaken en Migratie opnieuw bijeen.

Een nog nooit eerder gebruikte Europese richtlijn uit 2001 maakt dit mogelijk.  Die richtlijn kwam tot stand na de vluchtelingencrisis in de jaren 90 als reactie op de burgeroorlogen in het voormalige Joegoslavië. De afgelopen dagen zijn bijzonder veel Oekraïners op de vlucht zijn geslagen voor de oorlog in hun land. De voorlopige cijfers van de Verenigde Naties blijven oplopen, daar waar het eerst om 100.000 mensen gingen gaat het slechts enkele dagen later al om 400.000 mensen. 
 
Op momenten van extreme crisis aan de buitengrenzen waarbij er sprake is van een “massale instroom” van mensen die op de vlucht zijn, kan de Europese Unie een systeem opzetten waarbij mensen die vluchten via dit statuut zeer snel tijdelijke bescherming krijgen. Met dit systeem kunnen Oekraïners die op de vlucht zijn voor de oorlog een tijdelijk verblijfsrecht krijgen in Europa, voor minstens een jaar of tot wanneer zij veilig kunnen terugkeren naar hun land. Het statuut kan met maximaal twee jaar verlengd worden.
 
“Ellenlange discussies voeren is nu niet aan de orde. De Europese Unie heeft een krachtig instrument als oplossing om Oekraïners op grote schaal bescherming te bieden. Het is logisch dat het gebruikt wordt om mensen snel een veilige haven te geven.” Sammy Mahdi
 
De invoering van een tijdelijk verblijfsstatuut zorgt er voor dat Oekraïners de klassieke asielprocedure in een lidstaat niet moeten doorlopen. Het zorgt ook voor duidelijkheid: Oekraïners worden dan niet geconfronteerd met een Europees lappendeken van vele verschillende statuten of aanpakken. Sammy Mahdi: “Het is belangrijk dat de Europese Unie een coördinerende rol opneemt in de aanpak van de vluchtelingenproblematiek in Oekraïne. Chaos moet worden vermeden. Ondertussen bereiden wij ons in België ook voor op alle mogelijke scenario’s om te helpen. Een taskforce komt daar dagelijks over samen.”
 
De inzet van Frontex en het Europees Asielagentschap werd ook nogmaals bevestigd om de correcte grensprocedures te respecteren. Derdelanders die in Oekraïne leven moeten ook de grens kunnen oversteken.

Lees de reacties ()