2,35 miljoen euro voor samenwerkingsprojecten in Mozambique

Naar aanleiding van het onderhoud met Mozambikaans president Armando Guebuza gisterenavond, maandag 15 oktober 2012, kondigt minister-president Peeters zijn beslissing omtrent twee dossiers aan, wat door de Vlaamse regering werd goedgekeurd: een subsidie van 1.170.000 euro voor Artsen zonder Grenzen, en een subsidie van 1.178.829 voor het ‘International Center for Reproductive Health’ Mozambique. Dit maakt een totaal van 2,35 miljoen euro dat Vlaanderen besteedt aan projecten in Mozambique, één van de drie Vlaamse partnerlanden op vlak van ontwikkelingssamenwerking.
In 2002 is de samenwerking tussen Vlaanderen en Mozambique van start gegaan. Op 6 mei 2011 werd een tweede strategienota door de Vlaamse regering goedgekeurd, waarbij een engagement wordt aangegaan van 5 jaar (2011-2015). Hierin werd afgesproken dat Vlaanderen vooral zal inzetten op de gezondheidssector met als doel mee te helpen om de absolute armoede in het land terug te dringen. Er wordt daarbij gefocust op de ontwikkeling van voldoende gezondheidspersoneel, seksuele en reproductieve gezondheid en rechten, gezondheidsonderzoek en monitoring van ziekten en epidemieën en het promoten van goede voeding(praktijken)
1.      Artsen zonder Grenzen
Het project van Artsen zonder grenzen is gericht op de provincie Tete. De provincie Tete heeft een bevolking van ca. 1 832 300 inwoners, en 7 procent van de volwassen bevolking is geïnfecteerd met HIV. Tete is een provincie die driemaal groter is dan de oppervlakte van België, maar heeft slechts 105 gezondheidszorgcentra. In slechts drie ziekenhuizen kunnen heelkundige ingrepen toegepast worden. Toegang tot gezondheidszorg is een groot probleem. Niet enkel de uitgestrektheid van het land en de schaarste van de gezondheidszorgcentra zijn een probleem, maar ook het grote tekort aan gezondheidswerkers. In minder dan een derde van de gezondheidszorgcentra is een dokter beschikbaar.
Gezien deze omstandigheden heeft Artsen zonder Grenzen een innovatieve aanpak van de HIV en TBC epidemie uitgewerkt door de patiënten zelf te betrekken bij hun eigen levenslange behandeling, hun onafhankelijkheid en zelfredzaamheid te vergroten, en daardoor de mortaliteit ten gevolge van HIV/AIDS en TBC te verminderen.
Om deze zelfredzaamheid te bevorderen worden mensen, die levenslang een  behandeling met antiretrovirale behandeling nemen, uitgenodigd om ARV (antiretrovirale behandeling)-zelfhulpgroepen te vormen. De leden van deze groepen geven elkaar steun in het dagelijkse omgaan met HIV, stimuleren therapietrouw, en rapporteren problemen aan de gezondheidswerker van hun kliniek.
Intussen heeft het Ministerie van Volksgezondheid beslist om dit succesvolle model ook in de andere provincies in Mozambique te implementeren. Ook naburige landen als Malawi, Zimbabwe, Zuid-Afrika en Swaziland zijn geïnteresseerd om het model aan te passen aan hun context. Ook de Wereldgezondheidsorganisatie beveelt het model van de ARV-zelfhulpgroepen aan als een goede praktijk. Minister-president Peeters, tevens bevoegd voor ontwikkelingssamenwerking, heeft een bedrag van 1.170.000 euro voorzien voor dit project dat een looptijd heeft van 3 jaar.
 
2. ICRH-M (International Centre for Reproductive Health-Mozambique)
Mozambique kampt nog steeds met één van de hoogste neonatale sterftecijfers ter wereld. Ook wat moedersterfte betreft, zit Mozambique - ondanks de indrukwekkende reductie met 65% tussen 1990 en 2009 - nog steeds in de kopgroep. Om vooruitgang te boeken, is het noodzakelijk om te focussen op het verbeteren van de seksuele en reproductieve gezondheid van de Mozambikaanse bevolking in het algemeen, en van de vrouwen in hun vruchtbare jaren meer in het bijzonder. Dit kadert in de strategie van het Ministerie van Gezondheid in Mozambique dat de verbetering van de gezondheid van moeders tracht te bereiken door onder meer het ondersteunen van Family Planning (gezinsplanning) en het gebruik van anticonceptie. De doelstelling van deze strategie is de verhoging van het gebruik van anticonceptie methoden van 14% in 2003 naar 25% in 2014.
Het ICRH-M project is een onderzoeksproject dat informatie moet verschaffen over de culturele redenen waarom mensen wel of niet aan familieplanning doen, en heeft als hoofddoelstelling vooral gegevens te bezorgen aan de Mozambikaanse overheid om haar beleid beter af te stemmen op de noden en cultuur van de bevolking. Minister-president Peeters, tevens bevoegd voor ontwikkelingssamenwerking, heeft 1.178.829 euro vrijgemaakt voor dit project dat over 5 jaar loopt.
Concreet zullen acties uitgewerkt worden om de capaciteit van gezondheidswerkers te versterken. Daarnaast worden modellen ontwikkeld en geïmplementeerd om de gezinsplanningspraktijken aanwezig in de gezondheidscentra te verbeteren. Het project zal in twee districten (Manhiça en Marracuene) in de provincie Maputo uitgevoerd worden waarbij men beleidsmakers op niveau van de gezondheidszorg, gezondheidswerkers uit de gekozen districten en vrouwen in de reproductieve leeftijd en hun partners zal betrekken. Tot slot zal ICRH-Mozambique gedrag promoten als garantie voor lange termijn gebruik van moderne gezinsplanningsmethoden.
 “Ook in tijden van economische crisis is het belangrijk dat  Vlaanderen solidair blijft met de landen uit het Zuiden. Via de strategienota zullen wij ons blijven inspannen voor ons partnerland. Het feit dat we een engagement aangaan voor 5 jaar draagt bij tot rechtszekerheid”, aldus minister-president Peeters, tevens bevoegd voor ontwikkelingssamenwerking.  “Maar van primordiaal belang is dat we ons ontwikkelingsbeleid steeds maximaal in samenspraak met de partners uit het Zuiden zelf uitwerken. Op die manier zijn de projecten beter gedragen, wat bijdraagt tot het welslagen ervan.’