11-juli-toespraak van Minister-President Kris Peeters

Mijnheer de burgemeester,
Dames en heren,

11 juli, dat is onze feestdag. Het is een dag van terugblik, op de vele generaties die Vlaanderen gemaakt hebben tot wat het vandaag is. Maar meer nog is het een dag die de toekomst in zich draagt. Want ook vandaag werken velen – werken wij allen – verder aan ons Vlaanderen.

Vlaanderen is niet af. Onze gemeenschap is nog steeds in volle beweging. Ook na het akkoord over de zesde staatshervorming.

Een wijze man zei ooit: “Voor wie niet weet naar welke haven hij vaart, is geen enkele wind gunstig”.

Daarom vaart de Vlaamse regering een duidelijke koers. Wij staan aan het roer en voeren een eigen beleid, gericht op meer welvaart en welzijn voor de Vlamingen. Door een begroting in evenwicht te realiseren. Voor het tweede jaar op rij. Weinigen in Europa die het ons nadoen. In dit land zijn wij de enige, en jammer genoeg zal dat nog een paar jaar zo blijven.

Die begroting in evenwicht, dat is veel meer dan een rekening die klopt. We omzeilen daarmee de financiële en economische storm die in Europa woedt. Zonder de gemakkelijkste weg te kiezen. Want besparingen zonder ruimte voor groei, zijn nefast. Daarom geen blinde besparingen. Wel slimme besparingen.

Geen maatregelen die de economische groei fnuiken. Wel maatregelen die de ondernemers laten ondernemen zonder bijkomende lasten.

Geen besparingen die de gezinnen, de ouderen en de zorgbehoevenden raken. Wel bijkomende middelen voor onderzoek en ontwikkeling, voor sociaal beleid en voor onderwijs.

Dat zijn de keuzes die wij hebben gemaakt. Dat is de koers die ons kompas aangeeft. Dat kompas, dames en heren, is en blijft Vlaanderen in Actie. Vlaanderen in Actie zit nog steeds op het juiste spoor. En we blijven daaraan werken. Met open vizier.

De wereld is in de afgelopen jaren veranderd. Daar blijven we niet blind voor. Maar we zullen ons kompas nu niet ineens weggooien.

We geven binnen Vlaanderen in Actie prioriteit aan 13 grote projecten. 13 projecten die een aangepaste mentaliteit en aanpak vereisen. 13 kansen die we moeten grijpen om Vlaanderen naar de top van de Europese regio’s te leiden.

Dat gaat over innovatie in de industrie, met het Nieuw Industrieel Beleid. Dat gaat over het aanpakken van de kinderarmoede.

Dat gaat over kwalitatieve gezondheidszorg via het project Flanders’ Care. Dat gaat, dames en heren, over ieder van ons én over onze kinderen en kleinkinderen. Wie daar cynisch over doet, die speelt met de toekomst van Vlaanderen.

De Vlaamse regering doet dit echter niet alleen. Wij rekenen op ieder van u. Op mannen en vrouwen met durf, op sociale partners, op bedrijven, instellingen en middenveld. Want Vlaanderen is geen verhaal over ‘ik’. Neen, Vlaanderen is een verhaal over ‘wij samen’.

Ook de federale overheid moet daarin mee stappen. Het gevoerde beleid van de deelstaten moet door hen worden ondersteund. Zij moeten zich dienstbaar opstellen. Dat geldt niet in het minst voor de relancestrategie.

Die nood aan een aangepaste houding van het federaal niveau, is een rechtstreeks gevolg van het feit dat Vlaanderen een volwassen deelstaat is. Dat moet herkend en erkend worden. In Vlaanderen, in België en daarbuiten. Daarom ben ik verheugd dat er een meerderheid is gevonden voor het Handvest voor Vlaanderen.

Vorig jaar deed ik op deze dag in deze stad een oproep om de laatste stap te zetten en het Handvest te realiseren. Vandaag kan ik tevreden vaststellen dat de finale besprekingen op de agenda van het Vlaams Parlement staan.

Want het Handvest is onze identiteitskaart. Het geeft aan waar Vlaanderen voor staat. Vandaag en morgen. Vlaanderen moet blijven groeien. Als deelstaat, maar ook als sterk merk.

Die verdere groei van Vlaanderen, is dus ook een groei over de grenzen heen. Vlaanderen is een volwassen deelstaat in het hart van Europa. De Europese Unie is geen ver-van-mijn-bed-show. Meer dan twee derde van de wetgeving in ons land is afkomstig van de EU. Het Europees en het Vlaams beleid moeten daarom complementair zijn. Vlaanderen en Europa moeten groeien in hun alliantie.

De Europa 2020 strategie – het Europese Vlaanderen in Actie - is daar een goed voorbeeld van. Europa 2020 is het Europees antwoord op de grote uitdagingen van deze eeuw. Het moet in heel Europa zorgen voor een sterke en duurzame economie met veel werkgelegenheid.

De doelstellingen, het tijdskader én de gekozen oplossingen zijn opvallend gelijklopend met Vlaanderen in Actie. Europa 2020 gaat ook over innovatie, over armoedebestrijding, over vergroening, over onderwijs en over werkgelegenheid. Wij varen naar dezelfde haven en we willen die ook samen bereiken.

EU 2020 kan dus maar slagen als de deelstaten mee aan de riemen trekken en dus bij de implementatie op het voorplan staan.

Die realiteit, dames en heren, moet ook vertaald worden in de institutionele realiteit van ons land. Vlaanderen moet vaker rechtstreeks aan de Europese onderhandelingstafel zitten. Wij moeten ook op Europees niveau onze bevoegdheden volledig kunnen uitoefenen.

Vlaamse ministers voeren vandaag al geregeld het woord wanneer het bijvoorbeeld gaat over milieu, onderwijs, cultuur of visserij.

Maar dit is onvoldoende. In te veel Europese vergaderingen zitten vandaag onterecht federale ministers en diplomaten aan tafel.

We moeten af van die fantoombevoegdheden op Europees niveau. Minister Reynders mag dat niet langer in de weg staan.

Vlaanderen moet rechtstreeks én op ministerieel niveau het woord kunnen nemen wanneer Europa discussieert over transport en energie. Het is toch maar normaal dat wij zelf onze zaak kunnen bepleiten als het over de verkeersveiligheid en de veiligheidsnormen van wagens gaat. Of wanneer er gesproken wordt over energie-infrastructuur, die ervoor moet zorgen dat alle gezinnen en bedrijven op elke moment stroom hebben aan de goedkoopste prijs.

Daarnaast willen we ook aan tafel zitten wanneer de ministers van Buitenlandse zaken en financiën bijeenkomen. 

Die bijeenkomsten bereiden de Europese top van staats- en regeringsleiders voor. Het gaat daar over de economische groei in Europa, over jobs, over de begrotingsdiscipline van de lidstaten. Over zaken, kortom, waar Vlaanderen zijn zeg in heeft.

In één beweging moet rekening gehouden worden met de zesde staatshervorming. Wij zullen belangrijke nieuwe bevoegdheden krijgen op het vlak van arbeidsmarktbeleid, gezondheidszorg, ondernemerschap en energiebeleid. We moeten op Europees vlak onze stem kunnen laten horen in die domeinen.

Tegelijk, dames en heren, moet in eigen land de staatshervorming snel en correct worden uitgevoerd. Want de zesde staatshervorming biedt kansen die we niet mogen laten liggen. Ze biedt kansen op een versterkt Vlaams beleid.

Via een coherent arbeidsmarktbeleid kunnen we meer mensen langer aan de slag houden. We zullen de gezinnen beter kunnen ondersteunen dankzij bevoegdheden op het gebied van de gezinsbijslagen, wonen, en gezondheidszorg.

En bijkomende instrumenten zoals het Participatiefonds, zullen ons toelaten het ondernemerschap nog sterker te ondersteunen.

De Vlaamse regering is zich grondig aan het voorbereiden op die nieuwe bevoegdheden. De federale overheid, en Premier Di Rupo in het bijzonder, mogen niet achterblijven. Er moet een strikte kalender komen en de realisatie moet tegen 2014 een feit zijn.

Een snelle en volledige uitwisseling van gegevens vanuit het federale niveau is een noodzaak. Dat is een nagel waar ik op zal blijven hameren.

Intussen worden er al resultaten geboekt. De kieskring en het gerechtelijk arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde zijn gesplitst. Zonder de uitbreiding van Brussel. Zonder corridor. Zonder bevoegdheden voor de Franse Gemeenschap in de faciliteitengemeenten. Deze gemeenten blijven Vlaamse gemeenten. De Vlaamse decreten en omzendbrieven blijven er voor iedereen gelden.

Onze principes zijn gerespecteerd. De Vlaamse visie op een 2 + 2 model blijft overeind. Twee volwaardige deelstaten en twee deelgebieden met een specifiek statuut, dat is onze visie. Want dat is de enige visie die de positie van de Vlamingen in Brussel garandeert en respecteert.

Dames en heren,

Wij bevinden ons vandaag op een institutioneel sleutelmoment. Is het proces nu afgerond? Absoluut niet. Dit is geen eindpunt. Het is één stap naar een confederaal model, maar wel een stap die we met overtuiging moeten zetten.  

Ik doe er daarom alles aan opdat het vernieuwde Vlaanderen in 2014 klaar zal staan. Dat is de belofte die ik vandaag aan u doe, op de vooravond van onze Vlaamse feestdag, hier in Kortrijk. In de stad die er ons permanent aan herinnert wat Vlaanderen en zijn feestdag betekenen.

Dit is een dag van vastberadenheid, niet van verbittering. Van vooruitgang, niet van afwachting. Van al wat vandaag is en van al wat nog komen zal.

Weinig regio’s in de wereld hebben zoveel troeven als Vlaanderen. We hebben een rijke cultuur, een dynamische economie, een uitzonderlijke ligging, een gezond politiek bewustzijn, een geloof in de eigen talenten, en een traditie van verdraagzaamheid en democratische openheid.

Wij hebben kansen om nog verder te groeien. Om de zaken nog meer in eigen handen te nemen. Om nog meer onze eigen koers te varen.

Laat ons die kansen dan ook grijpen. Vandaag en morgen. Verenigd, niet verdeeld.

Laat ons die kansen grijpen. Voor onze welvaart. Voor ons welzijn. Voor onze toekomst. Voor Vlaanderen.

Ik dank u.

Kris Peeters
Minister-President Vlaanderen